بررسی اثرهای پرتو گاما بر ویژگی‌های ریخت‌شناسی و آنتاگونیستی قارچ تریکودرما هارزیانوم

اثر بازدارندگی دزهای مختلف پرتو گاما بر جوانه‌زنی هاگ قارچ تریکودرما هارزیانوم و اثر آن بر ویژگی‌های ریخت‌شناسی و توانایی آنتاگونیستی جهش یافته‌های حاصل در کنترل قارچ بیمارگر ریزوکتونیا سولانی بررسی شد. برای این منظور سوسپانسیون هاگ تریکودرما در پژوهشکده‌ی کشاورزی هسته‌ای کرج در معرض دزهای ◦، 50، 150، 200، 250، 300، 350، 400، 450 گری پرتو گاما قرار گرفت. برای بررسی اثر پرتو گاما بر رشد ریسه، قارچ تریکودرما با دزهای ◦، 400، 800، 1200، 1600، 2000، 2500 گری پرتودهی شد. نتایج نشان داد که پرتودهی با دز 450 گری به طور کامل مانع جوانه‌زنی هاگ قارچ شد و دز 250 گری به عنوان دامنه‌ی دز بهینه برای القای جهش در تریکودرما انتخاب شد. هم-چنین پرتو گاما باعث تنوع در ویژگی‌های ریخت‌شناسی قارچ تریکودرما از جمله شکل، رنگ، هاگ‌دهی و سرعت رشد ریسه شد. نتایج آزمون آنتاگونیستی نشان داد که پتانسیل کنترل‌کنندگی جدایه‌های جهش یافته در مقایسه با جدایه‌ی مادری (شاهد) در برابر قارچ پاتوژن ریزوکتونیا سولانی به طور معنی‌داری افزایش یافته بود. براساس نتایج این بررسی، با استفاده از روش القای موتاسیون با پرتودهی گاما توانایی کنترل زیست-شناسی در قارچ تریکودرما به صورت کاملاً معنی‌داری افزایش پیدا می‌کند.